- منابع معتبر فارسي/ لغت‌نامه دايرة‌المعارف فارسي، فرهنگ معين، فرهنگ عميد و... سجده را چنين توصيف كرده‌اند:
سجده عبارت است از زمين گذاردن پيشاني براي عبادت و ابراز تواضع و بدين منظور به طور همزمان و به طرز خاصي هفت موضع از بدن به زمين گذارده مي‌شود و ذكر خاصي نجوا مي‌گردد.
- به دلايل بسيار و در قياس با بسياري موارد ديگر در قرآن كريم از آن هنگام كه با نظارت نبي‌اكرم (ص) كلام رباني مكتوب مي‌شد و قطعات متفرق آن مدون و منظم مي‌گرديد، ضرورت داشت تا تلاوت و كتابت مواضعي از مندرجات قرآن كريم با عمل سجده و ذكر خاص همراه گردد و آن را از موضوعات و موارد توقيفي در قرآن كريم محسوب مي‌داشتند و بر كاتبان، قاريان و مؤمنان نزد فرق مسلمان فرض بود تا ملاحظات خاص مواضع مزبور را مرعي نمايند و از همين روست كه در عموم مصاحف تاريخي موجود در موزه‌ها و مجموعه‌ها حفظ سنت كتابت و تعيين مواضع سجده‌ها با عناوين سجده، سجده مندوبه و سجده واجبه همواره مطرح بوده و علاوه بر ذكر عنوان سجده، آن را با اشكال تزئيني خاصي نيز مي‌آراستند و بويژه به شيوه كتابت متفاوت از متن شريف، همراه با رنگه‌نويسي به قلم‌هاي شنجرف، زر و... متمايز مي‌ساختند تا بر غير آسماني بودن عنوان سجده واجبه در كتاب تأكيد كرده باشند.
- نكته شايان توجه آن كه در كليه آيات سجده اعم از آنان كه با عنوان سجده واجبه و سجده مندوبه يا سجده متمايز شده‌اند، كلمه‌اي با ريشه سجده به كار رفته و مفهوم با شكلي از كلمه همراه شده است.
- سجدات واجب را قول مشهور در چهار موضع از قرآن كريم مي‌داند ليكن در نقش يك ترنج از
- قديمي‌ترين نمونه ذكر و درج سجدات در منابع موجود در يك نسخه مصحف شريف به خط كوفي ايراني با رقم علي است. دنباله نام و كنيه كاتب كه تذهيب كتاب را نيز به عهده داشته مشخص نيست. اين نسخه متعلق به اواخر قرن پنجم هجري به سال 485 و جزئي از مجموعه خصوصي ايراني است. (رجوع كنيد به صفحه 14 از كتاب هنر خط و تذهيب قرآني از مارتين لينگز، ترجمه مهرداد قيومي بيد هندي، انتشارات گروس، تهران.)
در اين موضوع عنوان سجده به خط كوفي ايراني با رنگه‌نويسي درون طرح شمسه كوكبي (هشت ترك) مذهب با نقوش گره‌سازي، قلم‌گيري و شرفه‌هاي كوتاه لاجوردي است. آيه مربوطه عبارت است از: كلا لاتطعه و اسجدو اقترب، آيه نوزدهم، آخرين آيه از سوره مباركه العلق
- موضعي ديگر كه در نسخه چاپي اول (انتشارات علمي، 1366) با عنوان سجده واجبه متمايز شده است(ص 321) آيه پانزدهم از سوره مباركه سجده است/ انما يؤمن باياتنا... در حالي كه نسخه‌هاي دوم و سوم (نسخه‌هاي اميركبير 1346 و اسوه 1411) موضوع مزبور را نظير نخستين مورد فقط با عنوان سجده مشخص مي‌سازد و نسخه پنجم، به خط مرحوم طاهر خوشنويس (چاپ مشترك كتاب آذربايجان و كتاب طهران 1340)، موضع موصوف را با عنوان سجده واجبه متمايز ساخته است.
- مواضع سجدات در مصحف شريف بر اساس نسخه‌هاي چاپي فوق‌الذكر و برخي آثار خطي تاريخي به ترتيب شامل موارد ذيل است:
1- آيه 206/ سوره مباركه الاعراف
2- آيه 15 / سوره مباركه رعد
3- آيه 49 / سوره مباركه النحل
4- آيه 108/ سوره مباركه الاسري
5- آيه 58 / سوره مباركه مريم
7- آيه 60 / سوره مباركه الفرقان
8- آيه 25/ سوره مباركه سجده/ سجده واجبه
10- آيه 27 / سوره مباركه فصلت/ سجده واجبه
11- آيه 62 / آخرين آيه/ سوره مباركه النجم/ سجده واجبه
13- آيه 19 / آخرين آيه از سوره مباركه العلق/ سجده واجبه
- نشانه‌هاي سجدات (اشكال متفاوت صوري و نوشتاري) با همه تغييراتي كه در فرم و شيوه كتابت، رنگه‌نويسي به انواع قلم‌ها و اشكال، در طول زمان و مكاتب مختلف كتاب آرايي از آغاز ثبت وحي تا دوران معاصر پذيرفته‌اند، همواره كاركردي واحد داشته‌اند و نشانه‌اي در راستاي ساير علائم الحاقي ويژه اطلاع‌رساني در قرآن كريم هستند و برخلاف گروهي ديگر از علائم و ملحقات نوشتاري در جوار متن شريف كه به مرور ايام با از ميان رفتن علت وجوديشان، آن نشانه‌ها نيز ديگر محملي براي تداول نداشتند. سجده‌هاي واجب بنا به الزامات فقهي و ماهيت توقيفي خويش مداومت يافته‌اند و همچنان يكي از اشكال بديع تاريخي در كتاب‌آرايي اسلامي و اطلاع‌رساني در قرآن كريم را عيان مي‌سازند.